In een wereld waarin digitale veiligheid steeds belangrijker wordt, kunnen ondernemers er niet meer omheen: de Europese richtlijn NIS2 komt eraan. Grote bedrijven zijn al druk bezig met voorbereidingen, maar ook het MKB krijgt met deze regelgeving te maken.
Geen reden tot paniek – maar het is wél slim om nu te begrijpen wat er verandert, en hoe je jezelf erop voorbereidt. In dit artikel leggen we op een toegankelijke manier uit wat NIS2 inhoudt, waarom het er is gekomen, en hoe het normenkader NIS2 QM10 jou als mkb’er concreet kan helpen.
Waarom is NIS2 er gekomen?
In 2016 introduceerde de Europese Unie de eerste NIS-richtlijn (Network and Information Systems), bedoeld om de digitale weerbaarheid van vitale sectoren – zoals energie, water en financiële diensten – te versterken.
Sindsdien is de wereld echter drastisch veranderd: cybercriminaliteit is explosief toegenomen, digitale processen zijn diep verankerd in onze economie, en ketens zijn steeds afhankelijker geworden van ICT.
De oorspronkelijke NIS-richtlijn bleek niet toereikend. Daarom heeft de EU in 2023 de NIS2-richtlijn aangenomen. Deze stelt strengere eisen aan cybersecurity en breidt de groep organisaties die onder toezicht vallen fors uit.
De belangrijkste doelen van NIS2:
- Verhogen van digitale weerbaarheid binnen de EU;
- Gelijke cybersecurityregels in alle lidstaten;
- Betere samenwerking bij cyberincidenten;
- En heel belangrijk: meer aandacht voor beveiliging in de toeleveringsketen.
Waarom raakt NIS2 ook het MKB?
Veel ondernemers denken: “Die wet is toch voor grote bedrijven?” Maar dat klopt niet (meer). NIS2 maakt expliciet onderscheid tussen ‘essentiële’ en ‘belangrijke’ entiteiten. Ook kleinere bedrijven kunnen daaronder vallen, vooral als zij ICT-diensten leveren of actief zijn in sectoren zoals gezondheid, transport, digitale infrastructuur of waterbeheer.
De ketenverantwoordelijkheid
Een belangrijk nieuw element van NIS2 is dat organisaties verantwoordelijk zijn voor de digitale veiligheid van hun leveranciers en dienstverleners. Dit betekent dat grote bedrijven die onder NIS2 vallen, eisen gaan stellen aan hun ketenpartners.
Dus ben jij als mkb’er bijvoorbeeld:
- Leverancier van IT-systemen of software?
- Hostingpartij of clouddienstverlener?
- Onderhoud je digitale infrastructuur?
- Verwerk je (gevoelige) data van klanten?
- Werkzaam in en kritieke sector (bijvoorbeeld zorg, infra, logistiek etc.)
Dan is de kans groot dat je – direct of indirect – moet aantonen dat jouw beveiliging op orde is. Steeds meer organisaties zullen vragen of je “NIS2-compliant” bent.
NIS2 in Nederland: de nieuwe Cybersecuritywet
Nederland werkt op dit moment aan de vertaling van de NIS2-richtlijn naar nationale wetgeving. Die komt er in de vorm van een nieuwe Cybersecuritywet, die naar verwachting medio 2025 in werking treedt.
Wat betekent dat concreet?
- Er komt een meldplicht voor ernstige beveiligingsincidenten;
- Organisaties moeten risico’s in kaart brengen en beperken;
- Er komt actief toezicht op naleving;
- Boetes en sancties worden mogelijk bij niet-naleving;
- En opnieuw: ook de keten wordt meegenomen in deze verplichtingen.
Hoewel de wet nog niet van kracht is, is het belangrijk om nu al te starten met voorbereidingen. Want compliance vergt tijd, inzicht en aanpassingen in processen.
Wat is NIS2 QM10?
Om mkb’ers te helpen praktisch en gestructureerd aan de slag te gaan met de eisen uit NIS2, heeft de Stichting Kwaliteitsinnovatie het normenkader QM10 ontwikkeld. Dit is speciaal ontworpen om goed aan te sluiten bij de schaal, middelen en praktijk van kleinere organisaties.
QM10 vertaalt de complexe eisen van NIS2 naar concrete, haalbare stappen die je direct kunt toepassen in je bedrijf. Denk aan:
- Heldere procedures voor informatiebeveiliging;
- Technische maatregelen zoals toegangscontrole en logging;
- Incidentmeldingen en registraties;
- Afspraken met leveranciers;
- Beleid en bewustwording onder medewerkers.
De kracht van NIS2 QM10:
- Praktisch en begrijpelijk: geen onnodig jargon of complexe standaarden;
- Aansluiting op NIS2: sluit direct aan bij de richtlijn, inclusief ketenverantwoordelijkheid;
- Gemaakt voor het mkb: geen overkill, wel professioneel en gestructureerd;
- Erkenning: steeds meer grotere organisaties accepteren QM10 als bewijs van zorgvuldigheid en compliance.
Vooruitkijken: niet wachten, maar starten
Veel bedrijven wachten tot wetten officieel ingaan – maar dat is bij NIS2 geen verstandig idee. De implementatie van beveiligingsmaatregelen kost tijd, zeker als je processen, medewerkers en leveranciers erbij moet betrekken.
Bovendien geldt: wie aantoonbaar bezig is met NIS2, staat sterker. Denk aan:
- Klanten die vragen naar je beveiligingsniveau;
- Aanbestedingen waar digitale weerbaarheid een vereiste is;
- Verzekeraars die eisen stellen aan je cybersecuritybeleid;
- En natuurlijk: eigen gemoedsrust bij het voorkomen van incidenten.
Conclusie: NIS2 komt eraan – en jij kunt dat prima aan
NIS2 klinkt misschien als iets voor grote bedrijven, maar raakt juist ook het mkb via de toeleveringsketen. Gelukkig hoef je het niet alleen te doen. Met een normenkader zoals NIS2 QM10 kun je op een praktische en haalbare manier aan de slag.
Dus: wil je klaar zijn voor de nieuwe Cybersecuritywet in 2025, je klanten tevreden houden én je digitale risico’s onder controle krijgen? Dan is nú het moment om te starten.
Meer weten?
Wil je weten of jouw organisatie onder NIS2 valt? Of wil je direct aan de slag met NIS2 QM10? Kijk dan eens hier. Wij hebben een NIS2 QM10-systeem gemaakt dat jou echt gaat helpen bij de invoering van jullie NIS2 QM10.
